Planujesz rozpocząć własną działalność gospodarczą, a może chcesz wprowadzić istotne zmiany w działającym już przedsiębiorstwie? Niezależnie od tego, na jakim etapie jesteś, musisz zdecydować o wyborze dopasowanej do działalności formy rozliczania podatków, która zagwarantuje Ci najwięcej korzyści. W Polsce możesz wybrać spośród czterech form opodatkowania: skali podatkowej bazującej na zasadach ogólnych (stawki podatkowe wynoszą obecnie 17% i 32%), według stawki liniowej, według ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz na zasadach karty podatkowej. W poniższym artykule przedstawiamy najważniejsze informacje na temat każdej formy opodatkowania przychodów oraz wyjaśniamy, czym się kierować przy wyborze opodatkowania przedsiębiorstwa i od czego ten wybór zależy.
Czym się charakteryzują poszczególne formy opodatkowania przychodów?
Skala podatkowa jest najczęściej wybieraną przez przedsiębiorców formą opodatkowania. Nie dotyczy ona przychodu, ale dochodu, czyli przychodu pomniejszonego o koszty jego uzyskania. Odnosi się ona do opodatkowania dochodu według dwustopniowej skali. Tym samym, jeśli Twój dochód nie przekracza 85 528 zł, obowiązuje Cię podatek 17%. Z kolei, jeśli dochód jest wyższy, opodatkowanie wynosi 32%. Przy rozliczeniu masz prawo także uwzględnić ulgi i odliczenia od podatku. Z wyborem tej formy opodatkowania wiąże się jednak obowiązek prowadzenia Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów. Wysokość opodatkowania w stawce liniowej wynosi natomiast 19%. Wybór podatku liniowego uniemożliwia korzystanie z ulg oraz kwoty wolnej od podatku, a także nie daje możliwości rozliczania się wspólnie z małżonkiem.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wiąże się z opłatą składek podatkowych w wysokości 2%, 5%, 5,5%, 8,5%, 10%, 17% lub 20% w zależności od rodzaju prowadzonej działalności. Opodatkowany jest wówczas przychód, którego nie można pomniejszyć o koszty jego uzyskania. Ostatnia forma opodatkowania, karta podatkowa nie odnosi się do wysokości osiągniętych przychodów, a jest ustalana indywidualnie na podstawie kilku czynników. Wysokość podatku zależy od rodzaju działalności, wielkości zatrudnienia, rozmiaru działalności oraz liczby mieszkańców zamieszkujących miejscowość, w której prowadzi się działalność. Dużą zaletą tej formy opodatkowania jest zwykle niska i jednolita wartość podatku pełnego okresowo oraz brak konieczności prowadzenia Księgi Przychodów i Rozchodów.
Rodzaj działalności gospodarczej a forma opodatkowania przychodów
I choć teoretycznie wybór formy opodatkowania zależy od samego przedsiębiorcy, w praktyce są grupy firm, które nie mogą korzystać ze wszystkich form, co szczegółowo reguluje polskie ustawodawstwo. Co więcej, zanim jako właściciel firmy podejmiesz ostateczną decyzję, zastanów się, który sposób przyniesie Ci najwięcej korzyści. Przyjmuje się, że skala podatkowa opłaca się małym i średnim przedsiębiorcom, których dochód nie przekracza 85 528 zł, w przypadku większych przedsiębiorstw korzystniejszy wydaje się natomiast podatek liniowy. Z ryczałtu z kolei nie mogą korzystać osoby, które w poprzednim roku podatkowym osiągnęły przychód wyższy od 250 000 euro oraz gdy uzyskały przychody wyłącznie z działalności spółki, a suma wszystkich przychodów wspólników nie przekroczyła wymienionej kwoty.
Ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie mogą również wybrać właściciele aptek, lombardów, punktów kupna i sprzedaży wartości dewizowych, przedmiotów świadczących usługi reklamowe, fotograficzne i ochroniarskie oraz przedsiębiorstw zajmujących się handlem częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych. Z tej formy opodatkowania mogą za to skorzystać wszyscy ci, którzy rozpoczynają swoją działalność w danym roku podatkowym i dotychczas nie korzystali z karty podatkowej. Na kartę podatkową mogą się natomiast zdecydować przedsiębiorcy zajmujący się handlem detalicznym żywności, napojów, kwiatów i wyrobów tytoniowych, przedstawiciele branży gastronomicznej, rozrywkowej, transportowej oraz przedstawiciele wolnych zawodów w zakresie ochrony zdrowia lub weterynarii.